Terapia poznawczo-behawioralna (ang. Cognitive Behavioral Therapy, CBT) to jedna z najskuteczniejszych i najlepiej przebadanych metod psychoterapii. Opiera się na założeniu, że nasze myśli, emocje i zachowania są ze sobą ściśle powiązane. Oznacza to, że zmiana w jednym z tych obszarów może wpłynąć na poprawę w pozostałych. Terapia ta skupia się na tu i teraz, pomagając zrozumieć i zmienić negatywne wzorce myślenia oraz zachowania, które mogą powodować cierpienie i znacząco utrudniać codzienne funkcjonowanie.
Jakie są podstawowe założenia terapii CBT?
- Myśli mają znaczenie – nasze przekonania i sposób myślenia wpływają na to, jak się czujemy i jak reagujemy w różnych sytuacjach. Na przykład, jeśli myślimy: „Nigdy sobie z tym nie poradzę”, może to wywołać poczucie bezradności i zniechęcenia, co finalnie faktycznie może powodować, że nie poradzimy sobie z danym wyzwaniem.
- Emocje i zachowania są ze sobą połączone – negatywne myśli mogą prowadzić np. do unikania działania, co z kolei wzmacnia trudne emocje, takie jak lęk czy smutek.
- Zmiana jest możliwa – poprzez zidentyfikowanie i zmianę myśli oraz zachowań, które nie służą naszemu zdrowiu psychicznemu, możemy poprawić nasze samopoczucie i lepiej radzić sobie z trudnymi sytuacjami.
Jak wygląda terapia poznawczo-behawioralna w praktyce?
Terapia CBT jest zwykle krótkoterminowa i skoncentrowana na rozwiązywaniu konkretnych problemów. Na początku terapeuta pomaga zidentyfikować myśli i przekonania, które mogą być przyczyną trudnych emocji lub zachowań. Następnie wspólnie z Pacjentem pracują nad zmianą tych wzorców na bardziej realistyczne i pomocne. W trakcie terapii można też uczyć się nowych umiejętności, takich jak techniki relaksacyjne czy sposoby radzenia sobie ze stresem.
Terapia CBT opiera się na współpracy – terapeuta jest przewodnikiem, ale to Pacjent aktywnie uczestniczy w procesie zmiany. Ważnym elementem są zadania domowe, które pomagają utrwalać nowe umiejętności i strategie w codziennym życiu.
